کانال نو اندیشی دینی کیان | farhangi_e_kian

۱۲:۴۴:۴۷ ۱۴۰۴/۰۹/۲۴

🖋 یادداشت راهبرد: ارزش تحول •️اهمیت اصلاح طلبی دینی و سیاسی در چیست؟ 👈 #محمد_جواد_روح •️یادداشت منتشرشده در شماره 957 #روزنامه_هم_میهن | دوشنبه 24اذرماه04 •️بخش نخست ✍️ این روزها هرکس اندک نقدینگی ته حسابش داشته باشد، یورش می برد به صندوق های طلای بورس یا طلای دیجیتال می خرد. انها که بیشتر دارند و با این قیمت های مسکوکات هنوز می توانند، سکه واقعی می خرند؛ اینان ثروتمندان واقعی هستند، که نرخ این روزهای سکه و طلا، سنگ محک واقعی داشتن و نداشتن است. ✍️ اما زمانی بود که مردمان به ویژه جوانان و دانشجویان، جای طلا، برگ زر به خانه می بردند. جای طلافروشی و بورس و پلتفرم های رمزارز و طلا، جلوی دکه های روزنامه فروشی می رفتند. نه فقط برای خرید روزنامه های سیاسی و ورزشی یا هفته نامه های زرد و حوادث، در طلب اگاهی و دانستن و اموختن هم صف می بستند برای خرید مجلات فکری و فلسفی. ✍️ هفته ها و روزها را می شمردند تا سر ماه برسد و مجلات روی گیشه بیاید. گردون، ادینه، ایران فردا و البته، گل سرسبدشان: کیان. ✍️ کیان، خانه روشنفکری دینی بود. فروزان ترین چراغش هم، #عبدالکریم_سروش که به نوعی پدر خانواده و اموزگار شاگردان حلقه کیان محسوب می شد. ✍️ اما گفتارها و نوشتارهای سروش در کیان که بعدها در قالب کتاب هایی هم درامد، همه پرتیراژ و پرمخاطب، از چه رو اهمیت داشت؟ چرا نیروهایی متعارض و متضاد، همگی در این توافق داشتند که انچه سروش می گوید و انچه کیان منتشر می کند، مهم است؟ ✍️ چه جوانان و دانشجویانی که تشنه شنیدن حرف های نو بودند، چه حاکمان و فقیهانی که از این حرف ها خم به ابرو و خشم بر چهره می اوردند و چه منکران و مخالفان دین و حکومت دینی که صدایی تازه از درون ایران به گوششان می رسید. همه در این توافق داشتند که این حرف نو، این گفتار تازه مهم است؛ گرچه واکنش هایشان در برابر ان، متفاوت بود. ✍️ جوانان و دانشجویان و همراهان، می شنیدند و باز می گفتند و در محافل و دانشگاه و گعده های خود به این ارای جدید استناد می کردند و بدین ترتیب، گفتار سروش را از قالب فکر و سخن، صورتی اجتماعی و گاه تشکیلاتی می بخشیدند و ان را چون مبنا و محور بسیج و پیوند می دیدند. ✍️ حاکمان و فقیهان اما بر این گفتار نو می خروشیدند و با ابزارهای خود، از فتوا تا اقتدار و تحکم در سرکوب ان می کوشیدند؛ اما به قول مولانا، سرکنگبین شان صفرا می نمود و روغن بادام شان خشکی . چه، از قضا غافل بودند و نوای ضرورت تغییر نمی شنودند. چنین بود که هر چه در کار می کردند، بومرنگ وار به سوی خودشان بازمی گشت و اتش خشم شان اسباب روشنی بیشتر و گرمای فزون تر تنور سروش و کیان می گشت. ✍️ منکران و مخالفان حکومت دینی اما، از در بی رنگ کردن حنای سروش برامدند. اینجا و انجا می نشستند و می گفتند این حرف های ظاهراً نو، متاعی نیست که به کار اید و دردی را شفا سازد؛ چراکه هر چه هست، دارویی است که گرچه ظرف و لعابی نو دارد، اما از همان دکان عطاری بیرون امده که پیش از این، اسلام انقلابی شریعتی و [امام] خمینی. ✍️ می پرسیدند این سروش مگر همان نیست که با حکم رهبر وقت انقلاب، انقلاب فرهنگی راه انداخت و استاد و دانشجو را از دانشگاه بیرون انداخت؟ ✍️ چنین بود که منکران و دین ناباوران، مردمان و به ویژه جوانان را فرامی خوانند به خریدن کالای دکان خود که هرچه باشد، مایه دین در ان نیست و می گفتند مگر دین چیست، جز افیون توده ها؟ ✍️ سروش و کیان اما در میانه دو لبه قیچی حاکمان و فقیهان ازیک سو و منکران و دین ناباوران ازدیگرسو، کار خود می کردند و با اتکا به جامعه جوان و تغییرخواه پس از جنگ، راه نو می نمودند و نور راه می افروختند. ✍️ در برابر شریعت گرایی حاکمان و فقها، از امکان تیوریک بسط شریعت می گفت و دوری از قبض. در برابر منکران و مخالفان حکومت دینی که متاع دکان او را نسخه جدیدی از داروی کهنه اسلام سیاسی می دانستند، می گفت و می نوشت که دین فربه تر از ایدیولوژی است و بازار ان فراتر از دکان اسلام سیاسی. ✍️ اقبال به مجلاتی چون کیان و مجامعی چون سخنرانی های سروش و مجتهد شبستری و مصطفی ملکیان، نشان از ان داشت که با وجود تحکم سنت گرایان و طعنه دین ناباوران ، راه روشنفکری دینی، همراهان و یاران بسیار یافته است. ✍️ اما زمانی نفوذ و ریشه زدن این راه و فکر نو بیش از پیش رخ نمود که رخداد دوم خرداد رخ داد. حالا سروش و حلقه کیان، همچون مغز متفکر اصلاح طلبی دینی و سیاسی بر فضای ایران سایه انداخته بود. 🔅ادامه یادداشت را در پست بعد بخوانید👇